Je hoort het nog incidenteel voorbij komen in familie- of vriendenkring: homoseksuelen die in hun huwelijk met iemand van het andere geslacht uit de kast komen. Ik heb dan de neiging medelijden te hebben met de man of vrouw die ontdekt dat zijn/haar partner eigenlijk nooit echt op hem/haar is gevallen. Dat moet toch vreselijk zijn. Wat voel je je dan verraden. Je hele relatie blijkt op een illusie te zijn gebaseerd.
Mij is om heel andere redenen dan seksuele geaardheid iets soortelijks overkomen. Mijn vriend verbrak twee maanden terug abrupt de verloving. Ik begreep er niets van. Ja, er waren spanningen na de verhuizing. Maar een verhuizing staat niet voor niets in de stress top drie. Ik dacht dat we er wel weer uit zouden komen. Tot hij –na een korte time-out – vertelde dat hij al die jaren niet zichzelf was geweest in de relatie. Hij had zijn behoeftes ondergeschikt gemaakt aan die van mij omdat hij zich niet eens bewust was van zijn behoeftes. Terwijl ik dacht dat ik de perfecte partner had (met wie ik het zo fijn eens was) had hij zich lopen aanpassen en was daarbij aan zichzelf voorbij gerend.
Een voorbeeld van zijn nieuwe inzicht: We hadden samen voor dit klushuis gekozen. Nu bleek dat hij een broertje dood had aan klussen. Aan tuinieren trouwens ook. En dat huwelijksaanzoek van twee jaar terug had hij ook gedaan omdat ‘het zo hoorde’. ‘Maar je was toen zelf zo blij’ zei ik verbijsterd. ‘Ja, dat dacht ik ook maar nu ik tot mezelf kom, geloof ik toch dat ik liever zou willen samenwonen…’
Dit voorbeeld stond niet op zich. In de gesprekken die volgden bleek hij over veel wezenlijke zaken anders te denken dan dat hij jarenlang had gepretendeerd. Hij had vanuit christelijke relatieboeken iets proberen neer te zetten dat uiteindelijk niet bij hem paste. Daarbij had hij niet alleen mij misleid maar ook zichzelf.
Wanneer mensen niet zichzelf durven zijn of het contact met zichzelf kwijt zijn, kan een relatie op de lange termijn niet slagen. Mensen die dit betreft zijn niet echt. Ze hebben een versie van zichzelf gecreëerd die voldoet aan de norm opgelegd door de omgeving of kerkelijke opvoeding. Ze kunnen zo geloven in die norm dat ze menen oprecht te zijn en zich zelfs verbazen wanneer het mis gaat. Ze maken onbedoeld brokken want ze schaden niet alleen hun eigen integriteit maar ook het vertrouwen van hun partner en eventuele kinderen.
Toch wil ik in deze blog niet met de vinger naar mijn ex of de homoseksueel wijzen, die niet zichzelf was in de relatie. Wij als (kerkelijke) omgeving kunnen er vanuit een bepaalde norm actief aan meewerken dat mensen ook niet zichzelf durven zijn of van zichzelf verwijderd raken.
Zo denk ik dat veel homo’s in een dergelijk huwelijk zijn gestapt met de valse gedachte dat ze zichzelf zo van hun seksuele geaardheid konden genezen of het ‘overwinnen’ of hoe wil je het noemen. Vanuit de kerk is dit gedachtegoed immers lang verkondigd. Daarnaast kan familiedruk ook een negatieve rol spelen. Zo zijn er genoeg voorbeelden dat de betreffende partner wel degelijk op de hoogte was van de seksuele geaardheid en bijdroeg aan het onderdrukken daarvan, om het plaatje van voorbeeldig gezin in stand te houden of uit angst de ander te verliezen.
Ik neem maar positief aan dat bovenstaande niet veel meer voorkomt nu er meer begrip en kennis is over seksuele geaardheid. Dat we nu weten dat die deel uitmaakt van je identiteit en niet te ontkennen valt. Dat we relaties mogen aangaan waarin je deze identiteit mag beleven in plaats van wegstoppen. Relaties floreren alleen wanneer beide partners zichzelf kunnen zijn binnen de relaties.
Maar dan moet iemand natuurlijk wel weten wie hij is en daarvoor uit durven komen.
En omdat ik meen dat op dat vlak nog steeds veel te winnen is, schreef ik dit verhaal. En ook om begrip te creëren voor beide partijen in een mislukt huwelijk, doordat iemand laat uit de kast kwam. Want laten we wel wezen; om zolang in een kramp te leven is vreselijk!
Anne Stekhoven blogt regelmatig op haar website annderverhaal.nl